Ra đời từ năm 2012, Bộ môn Nghệ thuật thuộc Khoa Ngôn ngữ – Văn hoá – Nghệ thuật Khmer Nam bộ của Trường ĐH Trà Vinh đã đóng góp tích cực trong việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật Khmer Nam bộ trên vùng đất Trà Vinh, khu vực Nam bộ.

Với nhiệm vụ giữ gìn và phát huy nghệ thuật Khmer Nam bộ, đào tạo đội ngũ kế thừa, lực lượng trẻ tiếp bước thế hệ đi trước giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc truyền thống dân tộc.

Ông Sơn Cao Thắng, Phó trưởng Bộ môn Nghệ thuật – Trường Đại học Trà Vinh cho biết: “Bộ môn Nghệ thuật là 01 trong 04 đơn vị thuộc Khoa Ngôn ngữ – Văn hóa – Nghệ thuật Khmer Nam Bộ, cùng thực hiện nhiệm vụ trọng điểm quốc gia về đào tạo nhân lực ngành Ngôn ngữ – Văn hóa – Nghệ thuật Khmer Nam bộ, đáp ứng nhu cầu phát triển văn hóa – xã hội ở Nam bộ được Thủ Thủ tướng Chính phủ giao.

Hai chương trình đào tạo bậc đại học thuộc Bộ môn Nghệ thuật đến gồm Biểu diễn nhạc cụ truyền thống và Âm nhạc học. Bên cạnh đó, bộ môn xây dựng các chương trình đào tạo ngắn hạn về ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống, Âm nhạc học, Organ, Múa dân gian Khmer… cung cấp đa dạng các loại hình để người học dễ dàng tiếp cận các khóa học đáp ứng nhu cầu học tập cho cộng đồng.

Đây là ngành học đặc thù, bởi người học không chỉ có năng khiếu, cần phải có đam mê yêu thích lĩnh vực nghệ thuật của dân tộc Khmer. Những kiến thức từ cơ bản đến nâng cao, giúp người học nắm vững lý thuyết về âm nhạc, kỹ thuật, kỹ năng biểu diễn nhạc cụ truyền thống và năng lực thực hành nghề nghiệp tương xứng với trình độ đào tạo.

Đặc biệt, theo học ngành Biểu diễn nhạc cụ truyền thống, sinh viên được miễn 100% học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí 450.000đ/1 tháng/01 sinh viên (10 tháng/năm học), miễn phí tiền ở ký túc xá của Trường (không tính điện, nước, …) và hưởng các chế độ ưu đãi khác theo quy định hiện hành. Trong quá trình học tập, sinh viên được đào tạo kiến thức âm nhạc, rèn luyện các kỹ năng trình diễn, biên tập, dàn dựng chương trình biểu diễn âm nhạc truyền thống dân tộc…

Đến nay, Bộ môn Nghệ thuật thu hút được nhiều thế hệ trẻ, con em đồng bào người Khmer và những người yêu thích âm nhạc từ các tỉnh thành ở Nam bộ: Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Bạc Liêu, An Giang, Hậu Giang,… theo học. Khi tham gia ngành Âm nhạc học, Biểu diễn nhạc cụ truyền thống, ngoài lý thuyết, sinh viên sẽ được đào tạo về hát dân ca Khmer, biểu diễn Hòa tấu nhạc cưới Khmer, đàn Tà Khê, Khưm tôuch, Roneat Ek, Chhưng, Srolay Pinpeat, hòa tấu nhạc Ngũ âm, Mhôry, nhạc khí Khmer Nam bộ, đào tạo trình diễn Dù kê, nghệ thuật sân khấu Rô băm, Múa cổ điển Têp Monorom, sáng tác nhạc Khmer, tham gia thực tế học phần loại hình âm nhạc dân gian Chomriêng Chapây …

Đội ngũ giảng dạy có học vị từ tiến sĩ, thạc sĩ đến các nhà nghiên cứu những nghệ nhân, nghệ sĩ kỳ cựu trong lĩnh vực nghệ thuật Khmer đến từ các viện, trường, các đoàn nghệ thuật biểu diễn của các tỉnh, thành trong cả nước.

Bộ môn hoạt động dưới sự tư vấn bài bản của Ban tư vấn chương trình là nhà quản lý, nhà nghiên cứu văn hóa nghệ thuật Khmer, đơn vị sử dụng lao động, các chuyên gia âm nhạc và cựu sinh viên lĩnh vực nghệ thuật, giúp người học tiếp cận kiến thức chuyên môn vững chắc và khoa học, nâng cao kỹ năng biểu diễn.

Trong quá trình học tập tại Trường, sinh viên và giảng viên tại bộ môn tích cực tham gia nhiều cuộc thi Liên hoan nghệ thuật quần chúng Khmer của tỉnh Trà Vinh, các hội diễn toàn quốc đạt nhiều giải thưởng. Đồng thời, tham gia phục dựng, dàn dựng và biểu diễn các chương trình nghệ thuật, sân khấu hoá, các vở kịch kinh điển phát sóng trên các đài truyền hình trung ương, địa phương và khu vực, hỗ trợ tham gia các buổi biểu diễn nghệ thuật đặc trưng phục vụ các hội thảo quốc gia, quốc tế.

Ảnh chụp 2020

Số lượng Sinh viên sau khi tốt nghiệp có việc làm tại các đoàn nghệ thuật trong và ngoài tỉnh sử dụng như: Đoàn nghệ thuật Khmer Ánh Bình Minh, Đoàn Nghệ thuật Khmer Cà Mau, Trung tâm Văn hóa – Nghệ thuật Vĩnh Long,…

Có thể thấy rằng, ngành học Biểu diễn nhạc cụ truyền thống và Âm nhạc học thuộc Bộ môn Nghệ thuật của ĐH Trà Vinh đóng vai trò tích cực trong việc giữ gìn và phát huy nghệ thuật Khmer Nam bộ, bởi lẻ, nghệ thuật luôn là “món ăn tinh thần” không thể thiếu trong đời sống của người Khmer Nam bộ trên mảnh đất Trà Vinh, thỏa mãn nhu cầu vui chơi giải trí, thưởng thức văn nghệ của người dân và còn là nhịp cầu vững chắc kết nối cộng đồng trong cuộc sống, trong những mùa lễ hội.

Ngày nay trước xu thế hội nhập, sự ảnh hưởng mạnh mẽ của làn sóng văn minh phương Tây, nghệ thuật truyền thống của người Khmer Nam bộ luôn chịu ảnh hưởng và biến dạng mạnh mẽ. Việc bảo tồn các giá trị văn hoá nghệ thuật truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer Nam bộ được Trường ĐH Trà Vinh thực hiện rất tốt và phát huy hiệu quả trong thời gian qua.

Nhiều chính sách, chế độ ưu đãi dành cho sinh viên khi tham gia học tập lĩnh vực này luôn được Nhà trường quan tâm rất tốt. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu biên soạn chương trình đào tạo phù hợp, hấp dẫn của đội ngũ giảng viên Bộ môn Nghệ thuật trong giảng dạy thời gian qua đóng vai trò tích cực góp phần nâng cao chất lượng, đào tạo hiệu quả, truyền dạy cho sinh viên có niềm đam mê, thể hiện tài năng, có kỹ năng biểu diễn đủ năng lực để đóng góp sức mình bảo tồn nghệ thuật độc đáo của đồng bào dân tộc Khmer.

Có thể khẳng định rằng, đào tạo, truyền lửa cho nguồn nhân lực trẻ kế thừa năng động và sáng tạo, để “thế hệ sau vững bước tiếp bước người đi trước” của Bộ môn Nghệ thuật Trường Đại học Trà Vinh là điều hết sức quan trọng và cần thiết góp phần cùng tỉnh Trà Vinh bảo tồn và phát huy nghệ thuật Khmer Nam bộ ngày càng bền vững và phát triển.

Ảnh chụp 2019

ĐINH THANH